Trong những tháng gần đây, dịch COVID-19 tiếp tục lây lan trên cả nước đã ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và thị trường lao động. Đặc biệt là ở khu vực phía Nam, tình trạng xã hội xa rời trong thời gian dài theo Chỉ thị 16 và các chỉ thị chống dịch khác đã làm gián đoạn nhiều hoạt động ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế. Chính điều này đã kéo theo sự biến động về thị trường lao động bởi vì người lao động đã trở về quê để tránh dịch khiến cho tỷ lệ lao động của ngành công nghiệp, dịch vụ bị thiếu hụt và ngành nông nghiệp lại tăng trưởng cao.
Tình hình thị trường lao động trong Q3/2021
![Thị trường lao động trong năm 2021](https://onairx.com/wp-content/uploads/2021/11/do-tuoi-lao-dong.jpg)
Theo báo cáo mới đây của VCSC, thị trường lao động yếu có thể ảnh hưởng lớn đến tốc độ phục hồi của Việt Nam trong quý 4 này. Tỷ lệ thất nghiệp quý 3/2021 đã tăng lên 3,71%, mức cao nhất trong 10 năm qua.
Tổng lực lượng lao động quý 3/2021 cũng giảm xuống còn 49,1 triệu người. Điều này dẫn đến tỷ lệ tham gia lực lượng lao động xuống 65,6%; mức thấp nhất trong 10 năm qua. Trong khi tỷ lệ thất nghiệp của người trong độ tuổi lao động tại Hà Nội là 2,49%; còn tại TP.HCM lại tăng mạnh lên 9,93%.
Tất cả các lĩnh vực đều bị ảnh hưởng mạnh bởi làn sóng dịch Covid-19 lần thứ 4. Trong đó, tỷ lệ lực lượng lao động lĩnh vực dịch vụ bị ảnh hưởng là 62,7%. Các ngành sản xuất, xây dựng và nông, lâm và ngư nghiệp có tỷ lệ lực lượng lao động bị ảnh hưởng lần lượt 53,9% và 25,4 %.
Trong khi hai lĩnh vực dịch vụ, công nghiệp và xây dựng đều bị giảm mạnh số việc làm; thì lĩnh vực nông nghiệp lại ghi nhận số việc làm tăng trong quý 3/2021. Cụ thể, lĩnh vực dịch vụ vẫn là lĩnh vực có số việc làm mất đi nhiều nhất. Và có khoảng 2,31 triệu việc so với quý 2/2021.
Tiếp theo, lĩnh vực công nghiệp và xây dựng ghi nhận 950.000 số việc làm mất đi. Lĩnh vực nông nghiệp lại tăng thêm 670.000 số việc làm. Nguyên nhân khiến việc làm ở lĩnh vực này tăng do người lao động bị mất việc làm ở các tỉnh phía Nam trở về quê và làm các công việc nông nghiệp.
Sự thiết hụt lao động trầm trọng trong Q4/2021
![Sự thiết hụt lao động trầm trọng trong Q4/2021](https://onairx.com/wp-content/uploads/2021/11/8-gopy-1563111979417987525949.jpg)
Theo VCSC, sự thiếu hụt mạnh lao động có thể ảnh hưởng lớn đến tình hình sản xuất vào đầu quý 4/2021. Hiện nay TP.HCM và các tỉnh thành khác đều đã mở cửa các hoạt động kinh tế trở lại; các chuyên gia cả VCSC kỳ vọng sản xuất sẽ phục hồi vào quý 4/2021.
Khi người lao động trở về quê do lo ngại về việc lây nhiễm dịch Covid-19 và/hoặc bị cách ly. Nguồn cung lao động cho thị trường giảm. Và dẫn đến tình trạng thiếu lao động cho nhiều doanh nghiệp khi mở cửa trở lại.
Theo khảo sát của Tổng cục Thống kê, 17,8% trong số 22.764 doanh nghiệp đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt lực lượng lao động. Trong đó, vùng Đông Nam Bộ có tỷ lệ doanh nghiệp thiếu lao động cao nhất (30,6%). Cụ thể tỷ lệ thiếu hụt lao động tại một số tình thành là Bình Dương (36,9%); Bình Phước (34,4%) ; TP.HCM (31,8%).
Mặt khác, các mặt hàng tiêu dùng không thiết yếu, dịch vụ ăn uống, du lịch, văn phòng dịch vụ và các lĩnh vực yêu cầu tiếp xúc trực tiếp (biểu diễn nghệ thuật, sự kiện cộng đồng, bán hàng tại chỗ, thẩm mỹ, …), sẽ tiếp tục phải đối mặt nhiều thách thức.
Dự đoán về tình hình lao động trong thời gian tới, các chuyên gia kinh tế cho biết sẽ có nhiều kịch bản diễn ra tùy theo khả năng kiểm soát đại dịch